سرطان چیست

سرطان چیست

بحث ما در این مطلب درباره موضوع سرطان چیست می باشد. کلمه سرطان برای بیش از صد بیماری مختلف شامل تومور های بد خیم مناطق مختلف بدن مانند پستان، سرویکس، پروستات، معده، کولون، رکتوم، ریه، دهان، لوسمی، سارکوم استخوان، بیماری هوکچین ولنفوم غیر هوکچینی به کار می رود و آن چه در همه این بیماری ها مشترک است، نقص در مکانیسم های تنظیم کننده رشد طبیعی سلولی، تکثیر و مرگ سلول است. 

سر انجام پیشرفت تومور با ایجاد اختلال ضعیف تا شدید، تهاجم به بافت های مجاور و در نهایت گسترش به مناطق دیگر بدن حاصل می شود. بیماری عمدتا در اثر تماس افراد با عامل سرطان بر اثر استنشاق، خوردن، آشامیدن و مواجهه در محل کار یا محیط به وجود می آید و عادات فردی نظیر استعمال سیگار و رژیم های غذایی در مقایسه با عوامل ژنتیکی ارثی نقش های بزرگ تری در علت سرطان دارند.

شناسایی بسیاری از این فاکتور ها می تواند در کنترل سرطان نقش پایه ای داشته باشد. مثلا واکسیناسیون علیه هپاتیت ب علیه سرطان کبد دارای نقش محافظتی است. سرطان با عوامل اقتصادی و اجتماعی ارتباطی ریشه ای دارد. فاکتور های خطر سرطان در گروه های با حداقل تحصیلات بسیار بیشتر است. علاوه بر این بیماران طبقات پایین تر اجتماع نسبت به آن هایی که در طبقات بالاتر اجتماعی هستند، به طور ثابتی میزان بقا کمتری دارند.

سرطان یکی از مشکلات رایج سلامتی در سراسر جهان به شمار می آید و در ایالات متحده آمریکا دومین عامل مرگ و میر می باشد. همانند سایر کشور های جهان، در ایران نیز سرطان ها یکی از اصلی ترین چالش ها در سیستم بهداشتی می باشد و مشخص شده است که میزان بروز سرطان در ایران افزایش یافته است.

متاستاز چیست و چگونه روی می دهد؟

متاستاز به معنای سرایت سرطان است. سلول های سرطانی گاهی از تومور اولیه جدا شده و وارد جریان خون یا یا سیستم لنفاوی (سیستمی که مولد، ذخیره کنندهو حامل سلول هایی است که با عفونت ها مبارزه می کنند) می شوند. سلول های سرطانی به این شکل به دیگر بخش های بدن سرایت می کنند.

در صورتی که سول های سرطانی به بخش دیگری از بدن سرایت کنند و در آن جا تومور جدیدی ایجاد کنند، به این تومور جدید تومور متاستاتیک گفته می شود. منشا سلول های موجود در تومور متاستاتیک، تومور اصلی است. این بدان معناست که برای مثال اگر سرطان پستان به ریه ها سرایت کند، تومور متاستاتیک در ریه متشکل از سلول های سرطانی پستان است ( ونه سلول های ریه). ظاهر سلول های سرطان پستان متاستاتیک در زیر میکروسکوپ، روی هم رفته شبیه به سلول های سرطانی موجود در پستان است.

نشانگر های تومور چیست؟

نشانگر های تومور موادی هستند که سلول های توموری یا یا سایر سلول های بدن، در پاسخ به سرطان یا شرایط خاص خوش خیم (غیر سرطانی)، تولید کرده اند. این مواد را می توان در خون، در ادارار، در بافت توموری یا در سایر بافت ها یافت.

نشانگر های تومور متفاوتی در انواع مختلف سرطان یافت شده اند و سطوح نشانگر های تومور مشابه می تواند در بیش از یک نوع سرطان تغییر کند. افزون بر آن، سطوح نشانگر های تومور در همه افراد سرطانی تغییر نمی کند به ویژه اگر سرطان در مراحل اولیه باشد.

برخی از سطوح نشانگر های تومور در بیمارانی با شرایط غیر سرطانی نیز تغییر می کند. تاکنون محققان تعداد فراوانی از مواد را شناسایی کرده اند که به نظر می رسد در زمان وجود برخی انواع سرطان، به صورت غیر طبیعی بالا می روند. دانشمندان برای همه انواع سرطان نشانگر پیدا نکرده اند.

از بین بردن علائم ناشی از سرطان پیش از آغاز درمان

در اغلب موارد شیمی درمانی همراه با عمل جراحی یا پرتو درمانی یه هر دو صورت می گیرد. دلیل این است که شیمی درمانی می تواند به کوچک شدن تومور قبل از عمل جراحی یا پرتو درمانی کمک کند. همچنین برای کمک به از بین بردن سلول سرطانی باقی مانده بعد از عمل جراحی یا پرتو درمانی نیز کمک کننده است.

عوارض شیمی درمانی

شیمی درمانی گاهی عوارض جانبی شدیدی دارد. اما پیشرفت های علمی اخیر بسیاری از آن ها را تا حدود زیادی قابل کنترل کرده است. با توجه به نوع و گستردگی درمان و برخی عوامل فردی دیگر، این عوارض جانبی ممکن است خفیف یا شدید باشند.

مهم ترین و شایع ترین عوارض جانبی

• تهوع و استفراغ

حالت تهوع و استفراغ برای هفتاد درصد بیماران پیش می آید. داروهای ضد تهوع می توانند به آن ها کمک کنند. این داروها حتی زمانی که این عوارض از بین رفته اند هم باید مصرف شوند که از بروز مجدد تهوع و استفراغ جلوگیری شود.

• ریزش مو

مو چند هفته پس از شروع برخی از شیمی درمانی ها می ریزد یا نازک و شکننده می شود. ریزش مو در هر منطقه از بدن ممکن است اتفاق بیفتد. ریزش مو هیچ عوارضی برای سلامتی به همراه ندارد اما باعث ناراحتی و فشار ذهنی بیمار و اعضای خانواده می شود. پزشک ممکن است بیمار به جلسه مشاور بفرستد و یا از او بخواهد از کلاه گیس استفاده کند.

شما می توانید اطلاعات کاملی درباره بیماری سرطان را در سایت همراهان دانش بیاموزید.

نویسنده: دکتر سامره اقتدار

ادمین